Duitsland bevindt zich op een belangrijk kruispunt, waarbij de nieuwe federale regering het vertrouwen van het bedrijfsleven kan herstellen – door meer zekerheid in de planning, investeringsprikkels en aantrekkelijkere voorwaarden voor bedrijfsvestiging. Het goedgekeurde miljardenpakket kan een belangrijke impuls geven, maar echte hervormingen zijn nodig voor groei en innovatie. Nu is het moment om een krachtig signaal af te geven: minder kosten, meer tempo en vooral meer ondernemingsvrijheid. Een belangrijke stap is het hervormen van de vennootschapsbelasting om bedrijven te stimuleren te investeren, werkgelegenheid te behouden en nieuwe technologieën te ontwikkelen.
De DIHK heeft 12 concrete maatregelen opgesteld die de nieuwe federale regering in de eerste 100 dagen zou moeten uitvoeren. Deze zijn efficiënt, vaak kosteloos, lossen blokkades op, bevorderen innovatie en versterken de concurrentiekracht. Het bedrijfsleven is bereid zijn steentje bij te dragen, nu is het wachten op daadkrachtig politiek optreden.
Met deze 12 maatregelen moet nu rekening worden gehouden:
1. Pak overmatige bureaucratie aan met een "Opstuwingswet 2025"
De Duitse regering moet overmatige bureaucratie aanpakken met een "Opstuwingswet 2025" om onnodige lasten voor bedrijven te verminderen. Honderden voorstellen van het bedrijfsleven bieden een solide basis om het vertrouwen te herstellen en de bureaucratie met minstens 25 procent te verlagen. De "One-in-one-out"-regel zou uitgebreid moeten worden naar een "One-in-two-out"-regel, die ook voor EU-wetgeving geldt, om de groei van nieuwe verplichtingen te beperken.
2. Vereenvoudig de energie-efficiënte- en gebouwwetgeving volgens Europese normen
De wetgeving voor energie-efficiëntie en gebouwen moet worden vereenvoudigd tot het Europese minimumniveau. Dit houdt in dat bedrijven niet meer belast worden met onnodige regels, zoals de meldingsplicht voor restwarmte. De energie-efficiëntiewet moet worden aangepast aan de Europese vereisten, de drempel voor energiemanagementsystemen moet worden verhoogd naar 23 GWh en de energiebesparingswet moet onpraktische eisen schrappen. De energie-auditwet moet worden beperkt tot Europese normen en de wet op energieprestaties van gebouwen moet terug naar de situatie vóór de laatste herziening.
3. Voer he versnellingspact van de federale regering en deelstaten effectief uit
Er is meer snelheid nodig bij planning- en vergunningsprocedures. Versnelde wetgeving voor projecten zoals LNG-terminals en hernieuwbare energie-installaties moet worden uitgebreid naar alle soorten projecten. De federale en deelstaatregeringen moeten het "Pact voor versnelling van planning, vergunningen en uitvoering" volledig doorvoeren, met meer dan 150 maatregelen om procedures sneller te maken. Tot nu toe zijn slechts acht maatregelen gedeeltelijk van kracht. Duitsland heeft dringend een versnellingsboost nodig voor infrastructuur- en investeringsprojecten.
4. Verlaag de elektriciteitsbelasting voor alle sectoren naar het Europese minimumniveau
De hoge energiekosten belasten de Duitse economie. Door de elektriciteitsbelasting voor alle sectoren naar het Europese minimumniveau te verlagen, worden bedrijven ontlast en worden klimaatvriendelijke technologieën aantrekkelijker. Dit kan gefinancierd worden met CO2-inkomsten, terwijl andere heffingen op elektriciteit naar de federale begroting of het Klimaat- en Transformatiefonds worden overgeheveld, wat een extra verlaging van 2,5 cent/kWh oplevert.
5. Verlaag de netwerkkosten op lange termijn
De kosten voor het transmissienet zijn de afgelopen jaren verdubbeld. Een jaarlijkse subsidie van 6 miljard euro om de transmissienetwerkkosten te halveren zou bedrijven ontlasten. De subsidie voor 2024 en 2025 is al goedgekeurd, nu moet deze eindelijk worden uitgevoerd.
6. Schaf de solidariteitsheffing af
De hoge belastingdruk in Duitsland remt investeringen en innovatie. Het conceptuele document stelt voor de vennootschapsbelasting geleidelijk te verlagen naar 25 procent. Een eerste stap is de afschaffing van de solidariteitsheffing, die voornamelijk door bedrijven wordt betaald en dit kan de federale regering zelfstandig besluiten.
7. Herintroduceer degressieve afschrijving
Tot eind 2024 konden roerende bedrijfsmiddelen versneld afgeschreven worden, wat de belastingdruk in het aanschafjaar verlaagde. De verlenging van deze regeling, die al in een wetsvoorstel stond, zou nu per 1 januari 2025 met terugwerkende kracht moeten worden doorgevoerd.
8. Schaf de Duitse wet op zorgplicht in leveringskesten af
De Duitse wet over zorgplicht in leveringsketens is overbodig door de Europese regeling, die Duitse bedrijven benadeelt in de EU-concurrentie en moet onmiddellijk worden afgeschaft. Bedrijven, vooral het midden- en kleinbedrijf, eisen minder bureaucratie. De EU-richtlijn voor leveringsketens (CSDDD) moet eenvoudiger en praktischer worden en de EU-richtlijn voor duurzaamheidsrapportage (CSRD) moet zich beperken tot grote bedrijven om kleine en middelgrote bedrijven niet te belasten.
9. Versterk de werkgelegenheid van oudere werknemers
Om vakbekwaam personeel te behouden moet de werkparticipatie van oudere werknemers worden verhoogd. Dit kan door prikkels voor vervroegd pensioen af te schaffen, zoals de mogelijkheid om met 45 jaar verzekeringsduur eerder met pensioen te gaan. Ook moet tijdelijke tewerkstelling na de pensioenrichtlijn onbeperkt mogelijk zijn bij de huidige werkgever en moeten werkgeversbijdragen voor werkloze gepensioneerden zonder verzekeringsrechten worden afgeschaft.
10. Creëer flexibele werkgelegenheid
Bedrijven en medewerkers krijgen meer flexibiliteit door een wekelijkse in plaats van dagelijkse maximale werktijd. Bovendien moeten bedrijven vrij worden gelaten in de manier van werktijdregistratie. Vooral onderling afgesproken vertrouwensarbeidstijd moet uitgesloten blijven van de wettelijke registratieplicht van werktijd.
11. Pak grondstofwinning doelgerichter aan
Door de hoge afhankelijkheid van Duitsland van buitenlandse grondstoffen is het van belang om het grondstoffenbeleid te centraliseren en gerichter in te zetten. Duitsland moet via strategische projecten aantonen dat grondstoffenbeveiliging topprioriteit hebben, met één duidelijke verantwoordelijke binnen de regering.
12. Neem verantwoordelijkheid in Europa
Duitsland was in de vorige regeerperiode vaak afwezig in de EU-Raad en nam bij belangrijke wetgeving geen duidelijke standpunten in. Nu is er behoefte aan meer daadkracht en leiderschap van de Duitse regering, die als grootste EU-lidstaat samen met belangrijke partners initiatieven moet nemen en vereenvoudigingsinspanningen moet ondersteunen. Het verminderen van bureaucratie en het verbeteren van wetgeving moeten prioriteit hebben, met striktere Europese coördinatie binnen de Duitse regering vanaf dag 1.