De slechte stemming van de Duitse economie als geheel raakt steeds meer verankerd.
Dat blijkt uit de economisch enquête van de Duitse kamer van koophandel en industrie (DIHK) aan het begin van 2024, waaraan meer dan 27.000 bedrijven uit alle sectoren en regio’s hebben deelgenomen.
“Internationale zaken gaan minder slecht dan gevreesd”, merkte de DIHK-directeur Martin Wansleben op over de resultaten bij de presentatie op 15 februari in Berlijn. “Sommige bedrijven die bijzonder actief zijn in de internationale handel tonen zelfs een sprankje hoop.”
De DIHK is echter zeer bezorgd dat de algemene slechte stemming in de Duitse economie blijft aanhouden. Wansleben: “Verontrustend is dat intussen bijna drie op vijf bedrijven een bedrijfsrisico zien in het economisch beleidskader. Dat is een zorgwekkend hoog cijfer uit onze onderzoeken.”
Situatie en verwachtingen blijven somber
29 procent van de bedrijven omschrijft hun situatie als “goed“ en 22 procent als “slecht” bij de beoordeling van de huidige bedrijfssituatie. De trend zet zich dus gestaag neerwaarts door. De balans van de bedrijfssituatie – het verschil tussen positieve en negatieve beoordelingen van de situatie – verslechtert opnieuw van 9 naar 7 punten.
De handelsverwachtingen blijven algemeen somber. Met 35 procent verwacht meer dan een derde van de bedrijven een verslechtering in de komende twaalf maanden, terwijl slechts 14 procent een verbetering verwacht. De balans van de handelsverwachtingen blijft dus vrijwel constant op een laag niveau en stijgt minimaal met 1 punt naar nu min 21 punten.
Tegenover dat droevig beeld doen bedrijven die kunnen profteren van internationale activiteiten het iets beter. Bij die voornamelijk grotere bedrijven verbetert de algehele bedrijfssituatie van 16 naar 23 punten en de verwachtingen van min 7 naar 0 punten. Het is echter een typisch patroon dat bedrijven die in het buitenland actief zijn doorgaans tot betere beoordelingen komen. De afstand tussen internationale en overwegend nationale activiteiten is bijzonder duidelijk in de huidige marge. Toch wordt ook duidelijk dat de economische beleidsrisico’s vooral voor grote bedrijven het grootst zijn.
“Ondanks dit enkele lichtpuntje blijven de verwachtingen van bedrijven algemeen heel negatief”, meldt Martin Wansleben. “Al met al zijn de vooruitzichten voor de Duitse economie somber. De DIHK voorspelt daarom een verdere daling van de economische productie met 0,5 procent voor 2024.” Na de structurele crisis aan het begin van de jaren 2000 zou dit pas de tweede keer in de naoorlogse geschiedenis zijn dat de economische in twee opeenvolgende jaren daalt. “Dat is een duidelijk alarmsignaal dat Duitsland en Europa serieus moeten nemen”, volgens de algemeen directeur van de DIHK.
Zakelijke risico’s op elke hoek
“De structurele problemen blijven wegen op de economie”, ging hij voort. Dat weerspiegelt zich ook in de antwoorden van de bedrijven met betrekking tot hun grootste bedrijfsrisico’s. Als gevolg hiervan neemt de druk van de problemen op veel gebieden toe; de door de bedrijven gerapporteerde bedrijfsrisico’s blijven dan ook op een hoog niveau. Meer dan de helft van de bedrijven noemen energie- en grondstofprijzen (60 procent na 61 procent in het najaar van 2023), tekort aan geschoolde arbeidskrachten (56 procent na 58 procent), binnenlandse vraag (55 procent na 53 procent) en arbeidskosten (constant op 53 procent).
Bijzonder alarmerend: 57 procent van de bedrijven noemt het economische beleidskader als bedrijfsrisico (in het najaar van 2023 was het nog 51 procent, in het voorjaar 43 procent). Daarnaast: “In de ruim 7.500 vrije tekstreacties over het economische beleidskader toonden bedrijven zich zeer bezorgd – zo niet gefrustreerd – over de toenemende bureaucratie, die buitensporige regelgeving en het gebrek aan economische beleidsimpulsen”, meldde Wansleben. “Dat is een punt waaraan we in dit land moeten blijven werken. Duitse bedrijven moeten hun concurrentiekracht herwinnen, ook als het om investeringen gaat. Pas als de concurrentiekracht weer toeneemt, kunnen bedrijven ook weer in dit land investeren.”
Related News
